تعریف بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان
بیمه‌ای است که کارفرما را در برابر خسارات ناشی از حوادثی که برای کارکنان حین انجام کار یا به سبب آن رخ میدهد، تحت پوشش قرار میدهد.به عبارت دیگر چنانچه کارگر یا کارمندی در محیط کاردچار حادثه شود و کارفرما طبق قوانین مسئول جبران خسارت شناخته شود. این بیمه خسارت وارده را (مطابق شرایط بیمه‌نامه) پرداخت میکند.
یمه‌نامه مسئولیت مدنی کارفرما در قبال کارکنان خود به سه زیر شاخه تقسیم میشود:
- بیمه‌نامه مسئولیت کارفرما درقبال کارکنان بازرگانی، خدماتی، صنعتی، اداری
- بیمه‌نامه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان ساختمانی
- بیمه‌نامه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان غیر ساختمانی
مدت بیمه‌نامه
شروع و انقضای مدت بيمه‌نامه به ترتيبی خواهد بود كه در شرايط خصوصی بيمه‌نامه مشخص میگردد.
وظايف و تعهدات بيمه‌گزار
- بيمه‌گزار مكلف است با رعايت دقت و صداقت در پاسخ به پرسش‌هاي بيمه‌گر همه اطلاعات راجع به موضوع بيمه را در اختيار وی قرار دهد. اگر بيمه‌گزار در پاسخ به پرسش‌های بيمه‌گر به عمد از اظهار مطلبی خودداری نمايد و يا به عمد بر خلاف واقع اظهاری بنمايد بيمه‌نامه باطل خواهد بود ولو مطلبی كه كتمان شده يا بر خلاف واقع اظهار شده است هيچگونه تأثيری در وقوع حادثه نداشته باشد. به علاوه نه فقط وجوه پرداختی بيمه‌گزار به وی مسترد نخواهد شد بلكه بيمه‌گر میتواند اقساط حق‌بيمه را كه تا آن تاريخ عقب افتاده است نيز از بيمه‌گزار مطالبه نمايد.
- هرگاه در طول مدت بيمه تغييراتی در كيفيت و وضعيت کار موضوع بيمه بوجود آيد كه موجب تشديد خطر شود و يا تغييری در محدوده مکانی موضوع بيمه و یا کارکنان به وجود آيد ولو آنكه منجر به تشديد خطر نشود بيمه‌گزار موظف است بلافاصله موضوع را به اطلاع بيمه‌گر برساند. اگر تشدید خطر یا تغییر وضعیت موضوع بیمه در نتیجه عمل بيمه‌گزار نباشد مشارالیه باید مراتب را ظرف 10 روز از تاریخ اطلاع خود رسماً به بیمه‌گر اعلام کند. در صورت تشديد خطر قبل از وقوع خسارت، بيمه‌گر ميتواند حق بيمه اضافی را متناسب با خطر برای مدت باقيمانده مطالبه و در صورت عدم پرداخت آن توسط بيمه‌گزار بيمه‌نامه را فسخ نمايد. هرگاه بعد از وقوع حادثه معلوم شود كه خسارت ناشی از تشديد خطر بوده است بيمه‌گر میتواند خسارت را به نسبت حق‌بيمه تعيين‌شده به حق‌بيمه متناسب با خطر مشدد، پرداخت نمايد.
- بيمه‌گزار موظف است حسب مورد مقررات مصوب شورای عالی حفاظت فنی را رعایت نماید و اقدامات لازم و متعارف را برای جلوگیری از وقوع حوادث و توسعه خسارت به عمل آورد.
- بيمه‌گزار موظف است از تاريخ اطلاع خود از وقوع هرگونه حادثه موضوع اين بيمه‌نامه و همچنين دريافت هر نوع ادعا و يا مطالبه كاركنان عليه خود كه به اين بيمه‌نامه مربوط ميشود (اعم از كتبی يا شفاهی) اقدامات زير را انجام دهد:
- حداكثر ظرف پنج روز كاری به يكی از شعب بيمه‌گر مراجعه و با تكميل فرم اعلام خسارت، وقوع حادثه و يا ادعای مطروحه را اعلام نمايد و يا مراتب را ظرف مدت مذكور از طريق پست سفارشی به اطلاع بيمه‌گر برساند.
- خواسته يا موضوع دعوا، نام و نشانی خواهان و یا اقامه‌کننده دعوا و عنوانی که به موجب آن مطالبه خسارت و یا اقامه دعوا شده است، مشخصات زیاندیده، نام و نشانی شهود احتمالی، مبلغ مورد ادعا و هرگونه اطلاعات، مشخصات و نکات دیگر مربوط به موضوع را که بر آن وقوف دارد و هر نوع اسناد و مدارکی را که در این باره در اختیار دارد به بيمه‌گر تسلیم و بيمه‌گر را در تحقیقات و رسیدگی و دفاع کمک نماید.
- برای بازدید از محل حادثه و انجام امور کارشناسی همکاری لازم را با بيمه‌گر به عمل آورد.
- بیمه گر قائم مقام بيمه‌گزار با حق واگذاری به غیر، در دعاوی مربوط به این بیمه نامه محسوب میشود که بتواند پرونده‌های مربوط را در مراجع قضایی تا میزان تعهد این بيمه‌نامه تعقیب نماید. بيمه‌گزار در طول مدت جریان دعوی نباید اقدامی به عمل آورد که به حقوق بیمه‌گر در تعقیب دعوی لطمه وارد آورد ولی نسبت به مازاد تعهدات این بیمه‌نامه بیمه‌گذار حق هر گونه اقدامی خواهد داشت.
- چنانچه بيمه‌گزار به تشخیص مراجع ذیصلاح سهواً وظايف مندرج در اين بيمه‌نامه را انجام ندهد و باعث افزايش تعهد بيمه‌گر و يا مانع تشخيص علت يا ماهيت حادثه شود بيمه‌گر ميتواند به نسبت تأثير قصور بيمه‌گزار از ميزان خسارت قابل پرداخت بكاهد. حکم این ماده نافی حقوق زیاندیده نخواهد بود.
- بيمه‌گزار موظف است تعداد واقعی كاركنان را به بيمه‌گر اعلام نمايد. چنانچه بعد از وقوع حادثه معلوم گردد كه آخرین تعداد اظهارشده کارکنان كمتر از تعداد واقعی است تعهدات بيمه‌گر به نسبت تعداد اظهارشده به تعداد واقعی كاهش می‌یابد. در اینصورت پرداخت مابه التفاوت خسارت برعهده بيمه‌گزار خواهد بود.
- بيمه‌نامه با تقاضای بيمه‌گزار و قبول بيمه‌گر صادر میشود ولی شروع پوشش بیمه ای و اجرای تعهدات بيمه‌گر منوط به پرداخت حق‌بيمه به ترتيبی است كه در بيمه‌نامه پيش‌بيني شده است. چنانچه پرداخت حق‌بيمه به صورت قسطی باشد و بيمه‌گزار هر یک از اقساط موعدرسيده را به هر دلیل پرداخت نكند بيمه‌گر ميتواند بيمه‌نامه را با رعايت ماده 23 اين آيين‌نامه فسخ نمايد. چنانچه بيمه‌گر بيمه‌نامه را فسخ نكرده باشد در صورت وقوع حادثه، خسارت به نسبت حق‌بيمه پرداخت‌شده به حق‌بيمه‌ای كه تا زمان وقوع حادثه بايد پرداخت مي‌شد پرداخت خواهد شد مگر آنكه در شرايط خصوصي بيمه‌نامه ضوابط ديگري درج شده باشد.
- نشانی و اقامتگاه قانونی بيمه‌گزار همان است كه در پيشنهاد بيمه و متن اين بيمه‌نامه درج گرديده است. بيمه‌گزار موظف است تغيير نشانی و اقامتگاه قانونی خود را به صورت كتبی به اطلاع بيمه‌گر برساند. در غير اين صورت نشانی و اقامتگاه قبلی بيمه‌گزار معتبر شناخته ميشود.
- هرگاه مفاد بيمه‌نامه و اوراق الحاقی با موافقت‌هايی كه بين طرفين به عمل آمده است مطابقت نداشته باشد بيمه‌گزار موظف است ظرف 15 روز از تاريخ دريافت بيمه‌نامه يا الحاقيه بطور كتبی تقاضای اصلاح نمايد وگرنه اوراق مذكور قطعی تلقی خواهد شد.
وظايف و تعهدات بيمه‌گر
پوشش‌های اصلی:
- غرامت فوت، صدمه جسمی و نقص عضو دائم اعم از كلی و جزئی برای هر نفر در هر حادثه موضوع بيمه حداكثر به ميزان مندرج در شرايط خصوصی بيمه‌نامه.
- هزينه‌های پزشكی برای هر نفر در هر حادثه موضوع بيمه پس از تاييد پزشک معتمد و حداكثر به ميزان مندرج در شرايط خصوصی بيمه‌نامه.
- غرامت فوت، صدمه جسمی يا نقص عضو با توافق بيمه‌گر و بيمه‌گزار يا بر مبنای درصد مسئوليت بيمه‌گزار در مراجع قضائی تعيين ميشود و اعمال آن بر روی معادل ريالی ارزانترين ديه رايج روز محاسبه ميشود. در هر صورت حداكثر مبلغ قابل پرداخت در هر حادثه موضوع بيمه برای هر نفر از مبلغ مندرج در شرايط خصوصی بيمه‌نامه بيشتر نخواهد بود.
پوشش‌هاي اضافي: پوشش های اضافی با درخواست بيمه‌گزار و موافقت بیمه‌گر با اخذ حق بيمه اضافی بر اساس شرايط اختصاصی بيمه‌نامه ميتواند تحت پوشش قرار گيرد.
- درمواردی که پرداخت خسارت به صورت توافقی انجام نشده و موكول به ارائه رأی دادگاه شده است، حسب مورد زیاندیده یا ذینفع یا قائم مقام قانونی آنها مکلفند ظرف پانزده روز از تاريخ ابلاغ رأی قطعی يا ظرف پانزده روز پس از قطعي شدن رأی ابلاغی با مدارک لازم برای دريافت خسارت به بيمه‌گر مراجعه و درخواست خود را تسلیم نمايند. بیمه‌گر مکلف است به محض وصول درخواست، آن را ثبت و ضمن تحویل رسيدی به متقاضی مشتمل بر نام متقاضی، تاريخ تسليم و شماره ثبت، نقصان یا کامل بودن مدارک را درحضور متقاضی بررسی کند. چنانچه مدارک در زمان تقاضا کامل باشد بيمه‌گر موظف است حداکثر ظرف سی (30) روز از تاریخ تقاضا، خسارت متعلقه را پرداخت نمايد و چنانچه مدارک تسلیمی ناقص باشد، مراتب را حضوراً و به صورت کتبی به متقاضی اعلام تا نسبت به رفع نقص حداکثر ظرف یک هفته اقدام كند.
- عدم مراجعه اشخاص مذکور ظرف مهلت مقرر ویا تاخیر در تکمیل مدارک موجب افزايش تعهدات بيمه‌گر نخواهد بود.
- بیمه‌گر خسارت موضوع این بيمه‌نامه را با اطلاع بیمه‌گزار به زیاندیده یا ذينفع بيمه‌نامه پرداخت خواهد كرد و به محض پرداخت خسارت، در مقابل بیمه‌گزار و شخص یا اشخاص زیاندیده بری الذمه میگردد. ساير هزينه‌های تحت پوشش، حسب مورد به بيمه‌گزار يا زيان‌ديده پرداخت خواهد شد. چنانچه پس از تكميل مدارك لازم، بيمه‌گر در پرداخت خسارت تأخير كند افزايش خسارت ناشی از افزايش احتمالی مبلغ ديه بر عهده بيمه‌گر خواهد بود.
- در صورتی که مسئوليت بيمه‌گزار همزمان تحت پوشش ساير بيمه‌گران باشد بيمه‌گر موظف است بر مبنای اين بيمه‌نامه تعهدات خود را ايفا نمايد و سپس ميتواند برای بازيافت سهم ساير بيمه‌گران به آنها مراجعه نمايد.
- در مواردی كه مسئوليت بيمه‌گزار با توجه به اسناد و مدارك ارائه شده از نظر بيمه‌گر محرز باشد ميتواند قبل از صدور رأی مراجع قانونی ذیصلاح، در صورت توافق با بيمه‌گزار و اخذ رضايت از مدعی يا مدعيان، خسارت و يا غرامت مربوط را پرداخت كند. در اين صورت بيمه‌گر در برابر هر گونه ادعای بعدی تعهدی نخواهد داشت.
- در صورت صدور راي قطعی مبنی بر مسئوليت كارفرما، مؤسسه بيمه مكلف به پرداخت خسارت تا سقف تعهدات بيمه‌نامه بر اساس مفاد رای صادره خواهد بود.
خسارت‌های خارج از تعهد بيمه‌گر
خسارت‌هاي خارج از تعهد بيمه‌گر: خسارت‌های زيرتحت پوشش اين بيمه‌نامه نيست مگر آنكه در بيمه‌نامه يا الحاقيه آن به نحو ديگری توافق شده باشد:
- كليه امراضی كه شخص در اثر فعالیت عادي و به مرور زمان به آن دچار گرديده باشد مگردر مواردی که بنا به رای مراجع ذیصلاح بيمه‌گزار مسئول شناخته شده باشد.
- خسارت‌های ناشی از حوادث وسایل نقلیه موتوری.
- خسارت‌های مستقيم و يا غير مستقيم ناشی از تشعشعات رادیواکتیو.
- حوادث ناشی از جنگ، اعتصاب، شورش، اغتشاش، بلوا و تعطيلی كار.
خسارت های غيرقابل جبران: در موارد زير جبران خسارت در تعهد بيمه‌گر نخواهد بود:
- خسارت‌های ناشی از عمد و تقلب بیمه‌گزار و كاركنان وی در ایجاد حادثه موضوع بیمه با تشخیص مراجع ذیصلاح در طول مدت اعتبار بيمه‌نامه.
- حوادث ناشی از درگیری و نزاع.
- حوادث ناشی از مصرف مسكرات، موادمخدر يا روان‌گردان توسط کارکنان.
- محکومیت به جزای نقدی به نفع دولت و مجازات های قابل خرید.
- غرامت و خسارت وارده به كاركنانی كه سن آنها كمتر از پانزده سال تمام باشد.
- غرامت و خسارت وارد به اتباع خارجی فاقد مجوز معتبر كار از مراجع ذیصلاح.
- خسارت‌های مستقیم و غیرمستقیم ناشی از انفجار هسته ای.
- كلیه حوادثی که طبق نظر مراجع ذیصلاح بيمه‌گذار مسئول آن شناخته نمیشود.
نحوه فسخ بيمه‌نامه
موارد فسخ از سوی بيمه‌گر
- عدم پرداخت حق‌بیمه در سررسیدهای مندرج در اعلاميه‌های بدهكار صادره.
- تشدید خطر و عدم موافقت بیمه‌گزار به پرداخت حق‌بیمه اضافی مربوط.
- فوت بيمه‌گزار و عدم انجام وظايف بيمه‌گزار توسط ورثه يا منتقل‌اليه.
موارد فسخ از سوی بیمه‌گزار
- درصورتی که خطر، برطرف شده يا کاهش یابد و بيمه‌گر به تخفیف حق‌بیمه راضی نشود.
- متوقف شدن فعاليت بيمه‌گر به هر دليل.
- عدم تمايل بيمه‌گزار به ادامه پوشش.
